Artikel in de Univers van 29-11-2017

Ellens Last Lecture

De universiteit wil studenten opleiden tot professionals met een karakter. Maar hoe je dat? In haar Last Lecture vertelt docent bij Liberal Arts and Sciences Ellen Dreezens over het vormen van je karakter voor een goed leven.

Aan Ellen Dreezens de taak haar wijsheid met de toehoorders te delen, als ware het haar laatste college dat ze ooit zou geven. Ze toont een ganzenbord in haar presentatie, wat haar betreft een metafoor voor het leven dat je vakje voor vakje doorloopt tot je bij het einde bent. Maar waar anderen achteloos door het leven lopen, zag het er voor haar heel anders uit. Haar moeder overleed toen ze vier was, haar vader toen ze eenentwintig was.

Diep doordrongen van het besef dat het leven eindig is stelde Dreezens prioriteiten. Ze wilde eruit halen wat erin zit, zolang het nog kon. Van haar 25ste tot haar 33ste had ze een full-time baan, twee vrijwilligersbanen, ze begon een eigen bedrijf, ging op vier studiereizen, promoveerde, maakte een theatershow, trouwde, en ga zo maar door. Ze leefde op volle snelheid omdat ze dacht niet ouder te worden dan haar moeder, die op overleed op drieëndertigjarige leeftijd. Nu is ze zelf achtendertig en vraagt zich af hoe ze haar leven invulling moet geven. En heeft daarover het nodige te delen met haar studenten en andere toehoorders tijdens deze Last Lecture, georganiseerd door studievereniging Extra Muros.

“Jullie zijn hier niet alleen om te leren over de inhoud van de cursussen, maar ook over het leven.” Dreezens merkt op dat studenten in de spiegel moeten kijken. “En eerlijk zijn over wat je daar ziet. For the good and the bad. Wie ben je en wat wil je nog veranderen?” Om iets van het leven te maken hebben studenten zelfvertrouwen nodig om iets te doen met het potentieel dat ze in zichzelf zien. Ze  moeten hun uiterste best doen en volhouden. Niet alleen voor eigen gewin, juist ook voor de wereld om zich heen. Dreezens deelt haar vier belangrijkste lessen om verantwoordelijke burgers te worden die kunnen samenwerken, solidair zijn en betrokken bij anderen.

Les 1: Geniet

“Doe dingen die anderen blij maken en soms iets wat jezelf blij maakt. Een cadeautje geven is een makkelijke manier. Het gaat niet om wat het waard is, maar dat je iets geeft. Of ga naar buiten en lach naar mensen. Als je dat vijftien minuten doet heb je vijfentwintig lachen teruggekregen. Dit werkt het beste met oude mensen. Die vragen zich niet eerst af wat je aan het doen bent, maar lachen meteen. Of geef een oprecht compliment. Het is zo makkelijk, wat zijn het alleen niet gewend.”

Les 2: Verkies ervaringen boven spullen

“Wat was één van de beste momenten uit je leven? Kwam dat door een product of een ervaring? Waarschijnlijk door een ervaring. Ervaringen staan meer open voor positieve herinterpretatie. Ze zitten in je geheugen, en het is bekend dat je dingen vergeet die niet zo fijn zijn. Zo ontstaat vanzelf een rooskleurig beeld van het verleden. En ervaringen staan centraler in je identiteit. Ze dragen meer bij aan je persoonlijke relaties omdat er meer over gepraat kan worden. Er zit een verhaallijn in. Zo moet je de studie niet zien als het kopen van een diploma of kennis, maar als een tijd waar je dingen kan ervaren.”

Les 3: Verbind

“Verbind je met andere mensen, vooral met mensen die je niet begrijpt. Als wetenschappers leven we in een ivoren toren. We kijken uit over de wereld en denken alle antwoorden te hebben. Maar als je iets over de wereld wil weten, moet je met mensen praten. Ga naar buiten. Our brains are wired to connect. Ga dan niet oordelen. Begrijp hoe iemand zich voelt, waarom dat zo is en laat zien dat je het begrijpt.”

Les 4: Wees je eigen held

“Het gaat niet om helden zoals Maxima, Nelson Mandela of moeder Theresa. Waarom zou je kijken naar mensen die kunnen wat jij niet kan? Kijk naar jezelf en bouw aan je eigen karakter. Leer van de mensen die dichtbij je staan. Letterlijk, of figuurlijk omdat ze veel op je lijken. Kies kleine helden, neem kleine stappen, zo leren we het beste. En toon moed, want moed is aanstekelijk. Als wij moed tonen, maken we de wereld moediger. Moed tonen is ook vragen om wat je nodig hebt. Want het is zoals Nelson Mandela zei: The brave men is not he who does not feel afraid, but he who conquers that fear.”